این سالها بر خلاف یک دهه پیشتر، به سبب وجود ابزارهای ارتباطی موجود، به دنبال هر اتفاقی خیلی زود می‌توان برآیند افکار عمومی و نوع مواجهه اقشار گوناگون را با آن مشاهده کرد. در این بین فرصت طلبی برخی کاربران فضای مجازی برای سوءاستفاده از هر رویدادی به منظور تبلیغ مواضع سیاسی و اجتماعی خویش، هر آدم منصفی را متأثر می‌کند. این «برخی» که اغلب خود را روشنفکر و صاحب نظر نیز تلقی می‌کنند، چند مشخصه دارند:

  - در اعلام نظر بسیار عجول‌اند. هنوز ابعاد خبر معلوم نشده و گاه حتی در حد شایعه است، اما آنها تحلیل و تفسیرشان را بر سیاقی که می‌خواهند در تمام گروه‌ها منتشر کرده‌اند.

  - همیشه در مقام رهنمود و توجیه‌اند و از منظری بالا به پایین برای همه تعیین تکلیف می‌کنند.

 -  اغلب تلاش دارند خلاف نظر توده‌های مردم و حتی دیانت و باورهای آنها موضعگیری کنند. اما با رویکردی بظاهر دلسوزانه و در لفافه، زیرا بر خلاف ادعاهایشان، جسارت آشکار ساختن مکنونات قلبی خود را ندارند.

-  و دست آخر اینکه فقط زبان برای گفتن دارند و گوشی برای شنیدن ندارند. بنابراین اگر خلاف نظرشان حرفی زده شود، هر چند منطقی و دقیق باشد، اغلب با تمسخر و حتی فحاشی پاسخ می‌دهند.

در مواجهه با حوادث مختلف در فضای مجازی، مشکل اصلی اینها نیستند، بلکه جماعتی هستند که نظر به سواد اندک و رفتار منفعلانه‌ای که دارند، پیامهای این جماعت را که اغلب در زرورق دلسوزی پیچیده شده را نمی‌توانند بفهمند و نیت شوم پشت آن را بشناسند و لذا نوکر مفت اینها می‌شوند و این پیامها را بدون اندیشیدن به پیامدهای آن در سایر گروه‌ها دست به دست کرده و با نادانی و بی‌تفاوتی خویش، آتش بیار معرکه می‌شوند. این روندی که اشاره شد در مورد بسیاری از موارد منعکس شده در فضای مجازی صادق است. اما پس از فاجعه «منا» براستی چهره ترسناک برخی از این جماعت رو شد. وقتی که به جای همدردی با خانواده‌های قربانیان، از موضع شماتت و نصیحت شروع به اظهار فضل کردند که چرا پول حج را خرج فقرا نمی‌کنند و... از این حرفهای تاکسی محور! حالا خود همین جماعت اگر به ترکیه و دبی و تایلند و غیره برای تفریح معمول و گاه برای عیاشی بروند، کسی نیست بازخواستشان کند که چرا پول این را صرف فقرا نمی‌کنید.

بگذریم، قصد ورود به این مقوله را ندارم. اما حیرت آور است که جماعتی از ایرانیان با پسوند هموطن در رویارویی با کشتار صدها تن از هموطنان خویش، به جای تأسف و تأثر و تسلی دادن به بازماندگان، از چنین موضعی زبان به اظهارنظر بگشایند. براستی اینها کی اند و کجا و چگونه تربیت شده‌اند؟ آیا این همان تفکر داعشی که خود را حق و تمام جهان را باطل می‌شمارد نیست؟ گویا تفکر داعشی؛ لاییک و سلفی و وهابی نمی‌شناسد و حتی ملحد داعشی هم کم نیست. بگذریم. خوب است خانواده‌هایی که حجاجشان این روزها بازمی‌گردند برای همدردی با خانواده‌های عزادار، محافل خود را محدود کنند. به منازل حجاج متوفی بروند و با بازماندگان آنها همراهی کرده و ایشان را تسلی دهند.